Yıllar önce birçok bilim insanı kahve içmenin sağlığınız için kötü olduğuna inanıyordu. Ancak araştırmalar sonrası kahvede dikkate değer bir geri dönüş yaşandı. İster kafeinli ister kafeinsiz olsun günde 1 ya da 2 fincan kahvenin ömrünüzü uzatabileceğini ve kronik hastalık riskini azaltabileceğini ortaya koyan birçok araştırma var.
Yüzde 25 daha düşük risk
En çarpıcı bulgulardan biri, kahve içenlerin Tip 2 diyabete yakalanma riskinin daha az olduğu. Birçok büyük çalışma, günde üç ila dört fincan kahve içen kişilerin, az kahve içen veya hiç kahve içmeyen kişilere kıyasla yaklaşık yüzde 25 daha düşük diyabet riskine sahip olduğunu buldu. Diyabete yakalanma olasılığınız günlük tükettiğiniz her bir fincan kahve için yaklaşık yüzde 6 azalır. Ancak günlük tüketiminizi yaklaşık 6 fincanla sınırlamanız önemli.
Kahvenin diyabete karşı koruyucu etkisi, bilim insanları diğer yaşam tarzı davranışlarını dikkate aldığında bile devam etmektedir. Bu etki Avrupa, Kuzey Amerika ve Asya'da bir milyondan fazla katılımcının yer aldığı düzinelerce çalışmada tespit edildi. Etki kadınlarda ve erkeklerde, gençlerde ve yaşlılarda, sigara içenlerde ve içmeyenlerde ve obezitesi olan ve olmayan kişilerde görüldü.
Kahve alımını artırmak veya azaltmak etki ediyor
Araştırmacılar ayrıca diyabet riskinin kahve tüketimindeki değişikliklerle birlikte arttığını ve azaldığını gösterdi. Yirmi yıl boyunca binlerce kadın ve erkeğin izlendiği çalışmalarda, bilim insanları katılımcıların kahve alımlarını günde bir ya da iki fincan daha artırdıklarında diyabet risklerinin yüzde 11 düştüğünü tespit etti. Ancak insanlar kahve alımlarını aşağı yukarı aynı miktarda azalttıklarında, diyabet geliştirme olasılıkları yüzde 17 arttı. Bilim insanları çay tüketimindeki değişikliklere baktıklarında aynı etkiyi görmediler.
Kahve neden kötü bir şöhrete sahip?
Kahve metabolizmamız üzerinde şaşırtıcı etkileri olabilecek yüzlerce başka bileşiğe sahip. Kısa vadede, kahve içtiğinizde (özellikle de düzenli olarak içmiyorsanız) içerdiği kafein savaş ya da kaç tepkisini tetikler. Bu da daha yüksek adrenalin seviyelerini, kan basıncını ve kan şekeri seviyelerini yükseltir ve insülin duyarlılığınızı azaltır. Kahvenin sağlığa etkileri konusunda uzman olan Prof. Rob van Dam, "Bir stres tepkisi alırsınız" dedi. Bu fizyolojik değişiklikler, bilim insanlarının on yıllar önce kahve içmenin genel olarak zararlı olduğuna inanmasının nedeni.
Uyarıcılara karşı tolerans gelişir
Uzun süre kahve tükettiğiniz zaman ise uyarıcı etkilere karşı tolerans geliştirirsiniz. Van Dam "Bir hafta içinde bu tepkiler büyük ölçüde ortadan kalkar. Artık büyük bir stres tepkisi vermezsiniz ve kan basıncı veya glikoz seviyeleri üzerindeki etkileri görmezsiniz" dedi.
Zengin bir polifenol kaynağı olan kahve hakkında Van Dam, "Kahvenin içinde yüzlerce fitokimyasal var" dedi. Bir fincan kahve aynı zamanda 1,8 grama kadar ya da bir porsiyon brokolide bulabileceğiniz miktarın yaklaşık yarısı kadar lif içerir. Bazı uzmanlara göre kahve içeriği dolayısıyla sıvı bir sebzeye benziyor.
Klorojenik asidin faydaları
Kahvedeki en güçlü ve bol miktarda bulunan polifenollerden biri, bazı çalışmalarda insülin duyarlılığını ve kan şekeri kontrolünü iyileştirdiği gösterilen klorojenik asittir. Kahvedeki klorojenik asit ve diğer polifenoller, iltihaplanmayı azaltmayai hücrelerin ve DNA'nın onarılması ve korunmasında rol oynayan proteinlerin üretimini artırmaya yardımcı olur.
Çalışmalar, bu etkilerin vücuttaki organlarda, ancak özellikle karaciğerde ve pankreasın insülin üreten ve Tip 2 diyabet gelişiminde kritik bir rol oynayan beta hücrelerinde meydana geldiğini gösteriyor. Uzmanlara göre kahve içme alışkanlığı muhtemelen diyabet riskini azaltıyor çünkü karaciğer ve beta hücre fonksiyonlarının bozulmasını önlemeye yardımcı oluyor.
Fazlasından kaçının
Kahvenin kesinlikle olumsuz yanları da var. Ne kadar tükettiğinize bağlı olarak uykuyu bozabilir, anksiyeteyi kötüleştirebilir ve baş ağrısı, mide bulantısı ve diğer yan etkilere neden olabilir. Günde iki fincandan fazla kahve içmek de hamile kadınlarda komplikasyon riskini artırabilir. Bu nedenle günlük 400 mg'dan falza kafein tüketilmemesi önerilir; bu da yaklaşık dört veya beş fincana eşdeğer.
