Kıbrıs Türk Tabipleri Birliği (KTTB), kış ayları sebebiyle ateş, öksürük, burun akıntısı gibi şikayetlerde artış gözlendiğine işaret ederek, solunum yolu enfeksiyonlarına karşı korunma tavsiyelerinde bulundu.
Birlik, “Solunum yolu enfeksiyonlarından esas olarak korunmak önemlidir. Kendinizi ve sevdiklerinizi korumak için en azından hasta olduğunuzda mutlaka maske takınız, bulunduğunuz ortamları iyi havalandırınız. Hekime danışmadan antibiyotik kullanmayınız. Ayrıca ülkemizde olmayan erişkin aşılama programı Sağlık Bakanlığı tarafından ivedi oluşturulup risk grubundaki kişiler aşılanmalıdır” dedi.
Soğuk algınlığı, grip benzeri enfeksiyonların en sık nedeninin virüsler olduğuna işaret edilen açıklamada, tüm solunum yolu enfeksiyonlarının herkeste hafif atlatılamadığına işaret edildi.
Açıklamada, “Kendimizi, çocuklarımızı, sevdiklerimizi ve toplumu bu solunum yolu enfeksiyonlarına bulaştan koruyabiliriz. Enfeksiyonlardan korunmak; hem olası ağır ve hayati risk oluşturan üzücü sonuçların önüne geçecek, iş gücü kaybını önleyecek, hem de çocuklarımızın okul devamlılıkları için oldukça önemlidir” denildi ve sık görülen solunum yolu enfeksiyonları şöyle sıralandı:
“Soğuk algınlığı: Burun akıntısı, öksürük, hapşurma, boğaz ağrısı vb. semptomlarla kendini gösterir. Yavaş başlayıp artan, birkaç günle 1 hafta süren şikayetlere neden olur.
Grip: Ateş, titreme, baş ağrısı, yorgunluk, öksürük, burun akıntısı veya tıkanıklığı, kas ağrıları semptomları gözlenir. Çocuklarda mide bulantısı ve kusma da gözlenebilir. Günlük işleri yapamayacak kadar yorgunluğa neden olabilir.
RSV: Burun akıntısı, öksürük, hapşırma, ateş, hırıltı gibi semptomlara neden olur. Çocuklar, yaşlılar ve bağışıklığı baskılanmış kişilerde akciğer enfeksiyonuna, bronşite neden olabilir. Spesifik bir tedavisi olmayan RSV hastalığına semptomları azaltıcı tedavi verilir. Genellikle bir veya iki hafta içerisinde geriler.
COVID-19:Halsizlik, bitkinlik, kırgınlık hissi ile gribal enfeksiyona benzer semptomlara neden olur. Şiddetli öksürük, yüksek ateş ve nefes darlığı ve aşırı halsizlik görülebilir. Kronik hastalığı olan risk grubu kişilerde ağır enfeksiyonlara neden olabilir.”
Ne zaman solunum yolu enfeksiyonları ağırlaşır?
Açıklamada, daha önceden bir neden olsun veya olmasın, bazı kişilerde enfeksiyonların ağır seyredebileceği ve hayati risk oluşturabileceğine de işaret edilerek, şöyle devam edildi:
“Durumunuzun kötüleştiğini düşünüyorsanız, eczaneden ilaç, antibiyotik almak yerine mutlaka bir hekime başvurunuz. Hekim önermedikçe, antibiyotik kullanmayınız. Bronşit, ateş, öksürük, hışıltılı solunum, koyu yeşil-sarı balgam semptomlarla kendini gösterir. Zatürre, akciğer enfeksiyonudur ve solunum sıkıntısına neden olur. Mevcut kalp, akciğer, astım, diyabet gibi kronik hastalıkların ağırlaşmasına neden olabilir. Aşırı sıvı kaybı, dehidratasyona neden olabilirler. Sinüs ve kulak enfeksiyonları görülebilir.”
Solunum yolu enfeksiyonlarından esas olan korunmaktır!
Influneza için, esas korunma yolunun aşılama ve temastan kaçınmak olduğu belirtilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
“Özellikle risk grubunda olan 65 yaş üstü kişiler, 6-18 yaş arası uzun dönem aspirin kullananlar, diyabet, astım, kronik böbrek hastalığı, kalp damar hastalığı olanlar, kanser ilacı alan, diğer savunma sistemini baskılayan ilaç kullananlar HIV + bireyler, huzur-yaşlı bakım evi gibi kapalı ortamlarda yaşayanlar, vücut kitle indeksi 40 kg/m2 üzeri olanlar mutlaka aşılanmalıdır. Özellikle bu yıl için üretilen aşı uygulanmalıdır.
COVID-19: Son dönemlerde salgın olan COVID varyantı, daha kolay bulaşmasına rağmen daha hafif enfeksiyona neden olduğu bildirilmekte.
RSV: Özellikle risk grubunda, 60 yaş üstü, kronik akciğer hastalığı, astım, kalp-damar hastalığı, böbrek yetmezliği olan erişkinlerde, prematüre doğmuş çocuklar da ciddi, hayati risk oluşturan enfeksiyonlara neden olabilmektedir. ABD’de belirli aşılama programı ile rutin aşı takvimine girmiştir.
Pnömokok: 2 tip pnömokok aşısı vardır. 65 yaş üstü kişiler, kalp damar hastalığı, diyabet kronik karaciğer, böbrek akciğer hastalığı, nefrotik sendromu, kronik akciğer hastalığı, splenektomi olan, BOS kaçağı, kohlear implantı olan kişiler mutlaka aşılanmalıdır.
Grip, soğuk algınlığı, diğer solunum yolu enfeksiyonları kişiden kişiye damlacık yolu ile bulaşır. Korunmak için:
Aşılama: Koruma amaçlı risk grubundaki kişilere önerilen aşılar uygulamalıdır. Kapalı alanlarda korunmak amacı ile maske kullanınız. Özellikle hasta iken mutlaka kapalı alanlarda maske takınız. Bulunduğunuz ortamları mutlaka havalandırınız. Öksürüp hapşırırken ağzınızı burnunuzu kapatınız. Ellerinizi sonrasında mutlaka yıkayınız. Su ve sabun ile sık sık ellerinizi yıkayınız. Su sabuna ulaşamazsanız el dezenfektanları kullanın. Elleriniz temiz değilse yüzünüze, ağzınıza, gözlerinize ve burnunuza dokunmayınız. Hasta olan kişilerle yakın temastan kaçınınız. Hasta iken bulaşı önlemek amacı ile kendinizi izole ediniz. Sigara içmeyiniz ve çevrenizde, arabanızda, bulunduğunuz ortamlarda sigara içilmesine izin vermeyiniz. Sağlıklı besleniniz.”