Türk bilim insanları, Türkiye'de satışı yasak olan e-sigara olarak da anılan elektronik sigara ve ısıtılmış ürünlerin yurt dışından da temininin engellenmesi gerektiğini belirterek, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde (KKTC) de satışın durdurulmasını talep etti.
Çocuk Göğüs Hastalıkları Uzmanı ve Türk Toraks Derneği üyesi Prof. Dr. Elif Dağlı, AA muhabirine yaptığı açıklamada, gelecek nesiller için en büyük tehlikenin tütün kullanımı ve özellikle her geçen gün kullanım sıklığı artan elektronik sigara ve ısıtılmış tütün ürünleri olduğunu söyledi.
Meslek hayatının 35 yılında aktif olarak tütünle mücadele ettiğini vurgulayan Dağlı, Türkiye dahil dünyanın birçok ülkesinde tütün kullanımının sıklığının azaltılmasına yönelik önemli adımlar atıldığını ifade etti.
Dağlı, Türkiye'nin bu alanda dünyanın öncü ülkelerinden olduğunu ve hatta Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından diğer ülkelere örnek gösterildiğini anımsattı.
Tütünle mücadele kapsamında yapılan çalışmalar sonucunda kullanım sıklığında önemli düşüşler edilmesine karşın, elektronik sigaralarla birlikte özellikle gençler hatta çocuklar arasında kullanım sıklığının arttığına dikkati çeken Dağlı, Türkiye'de elektronik sigara satışının yasak olduğunu hatırlattı.
Dağlı, özellikle internet ya da yurt dışından erişimle birlikte bunun yükselen bir tehdit haline geldiği değerlendirmesinde bulunarak, bu ürünlerin de en az sigara, nargile gibi tütün ürünleri kadar sağlığı tehdit ettiğini, başta akciğer kanseri, KOAH, kalp ve damar hastalıkları olmak üzere birçok ölümcül hastalıktan sorumlu olduğunu bildirdi.
"Erişim, bir şekilde engellenmeli"
Son yapılan bilimsel çalışmalarla, elektronik sigara ve ısıtılmış tütün ürünlerinin geleneksel ürünlerden çok daha tehlikeli olduğunun ortaya konduğunu aktaran Dağlı, sözlerine şöyle devam etti:
"Bildiğimiz sigara firmaları, artık tütün işinden çıktılar. Çünkü, tütün tarımı ve işçisiyle uğraşmak istemiyorlar. Ayrıca yasalar çıktığından mahkemeye verilmek istemiyorlar. Bu nedenle çok fazla bilinmediği için herkesi kandırabilecekleri 'yeni ürün' adı altında piyasadalar. Bu ürünler, elektronik sigaralar ve ısıtılmış aromalı ürünler. Bu ürünlerin bazılarının içinde nikotin yok esrar var veya hem nikotin hem esrar hem aroma var. Bunlar solunduğunda alınan nikotin miktarı sigaradan çok daha fazla."
Dağlı, bu ürünlerin özellikle fiziksel, bilişsel, nörolojik açıdan gelişimin tamamlanmadığı yaşlarda kullanılması halinde çok ciddi sorunlara yol açabildiğine işaret etti.
"Bu ürünleri özellikle 21 yaşının altındaki kişiler kullandığında, bu yaş grubunda daha beyinleri henüz gelişme döneminde olduğundan, biyolojik değişiklik devam ettiğinden bağımlılık ömür boyu oluyor." bilgisini veren Dağlı, şunları kaydetti:
"Bu ürünler, eski bilinen ürünlerden daha çok zararlı, çünkü daha fazla miktar olarak nikotin içeriyor. Çocuklar bunları, flaş bellek gibi taşıyor, bir nefeste 100 nikotin karşılığını akciğerlerine çekiyor. O çocuğun bağımlı olmaması mümkün değil, beyninin farklı yapılanması kaçınılmaz. Bu bir salgın haline geldi, şu an ABD'de çocukları ve gençleri sildi süpürdü. Ortaokul ve lise öğrencileri arasında yüzde 900 artış var bir yılda ABD'de. Bu durum, koşarak ülkemize doğru geliyor. Türkiye'nin, her türlü tedbiri alarak, denetimleri artırarak bu ürünlerin hiçbir şekilde ülkeye girişine izin vermemesi önem taşıyor. Erişim, bir şekilde engellenmeli."
Dağlı, tütünle mücadele kapsamında son olarak İngiltere parlamentosunda 16 Nisan'da oylanan yasa tasarısına göre 1 Ocak 2009'dan sonra doğan çocukların hayatları boyunca sigara satın alamayacağını aktardı.
Bu yeni uygulamayı değerlendiren Dağlı, yasayı kapsamlı olarak incelediklerini söyledi. Dağlı, "Bu bir aldatmaca yasasıdır. Çünkü, İngiltere'de zaten sigara içen çok az kişi var. Sigara ile nasıl denetlemeler yapılacağı yazılmış ama elektronik sigara ise es geçilmiş diyebiliriz. Elektronik sigarının gençlere ulaşımı engellenmiyor, kullanımını yasaklamıyor." dedi.
"Bir düzenleme yapılması için beklenti içine girdik"
Türk Toraks Derneği Başkanı Prof. Dr. Nurdan Köktürk de elektronik sigaraya erişimin engellenebilmesi için, neler yapılabileceğine ilişkin dernek olarak bir çalışma yaptıklarını söyledi.
Bunlardan birinin de bu ürünlerin satışının serbest olduğu KKTC'ye yönelik olduğunu anlatan Köktürk, Cumhurbaşkanı Ersin Tatar ile bir görüşme yaptıklarını ifade etti.
Köktürk, dernekten bir heyetle Cumhurbaşkanı Tatar ile görüştüklerini ve bu ürünlerin sağlığa olan etkisine ilişkin kapsamlı bir değerlendirmeyi aktardıklarını belirterek, "Sayın Tatar'a bu konuda dernek olarak bakış açımızı yansıtmaya çalıştık. Bunun çok önemli bir tehlike ve gelecek nesiller için bir tehdit olduğunu vurguladık. Bunun mümkün olduğunca uzak tutulması gerekliliğini ilettik. Bunun için de Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin adımlar atması gerekliliğini dile getirdik. Bu adımlar için neler yapılabileceğini söyledik. Çünkü, bir nesil tehlike altında." diye konuştu.
KKTC'de bu ürünlerin satışının yasaklanmasını arzu ettiklerine yönelik bir talepte bulunduklarını aktaran Köktürk, görüşmeye ilişkin şunları kaydetti:
"Kendisine de elektronik sigara ve ısıtılmış ürünlerin kullanımının ve satışının insanlık ve nesillerin korunabilmesi adına bir konu olduğunu vurguladık. Bunun ticaretin bir parçası olmaması gerektiğini bilim insanları ve hekimler olarak ifade ettik. Derneğimizin kongresine teşrif ettiler ve orada kendileri de bunun tehlikeli olduğunu ifade ettiler ve 'sigaraya hayır' dediler. Biz, çok mutlu olduk. Bir düzenleme yapılması için beklenti içine girdik. Nesillerimizin korunması için bu ürünlerin hem yavru vatanda kullanımının ve erişiminin engellenmesi hem de Türkiye'ye girişinin durdurulması gerekiyor."
