Elon Musk ve Vivek Ramaswamy'nin Hükümet Verimliliği Departmanı (DOGE) girişimi tartışma yaratmaya devam ediyor. Ancak ikilinin bir önerisi insanları siyasi çizgilerin ötesinde birleştirmeyi başardı: Yaz saati uygulamasına son vermek. Yılda iki kez yapılan ve milyonlarca insanın düzenini bozan saat değişiklikleri, Amerikan iş ve siyaset dünyasının dikkat çeken iki ismi tarafından tartışmaya açıldı.
Fast Company'nin haberine göre, bu fikir Musk'ın geçen hafta X'te saat değişikliklerinin kaldırılmasıyla ilgili bir anketi paylaşmasıyla gündeme geldi. Musk, “Görünüşe göre insanlar can sıkıcı saat değişikliklerini kaldırmak istiyor!” diye yazdı. Ramaswamy hemen yanıt vererek mevcut sistemi “verimsiz ve değiştirilmesi kolay” olarak nitelendirdi. Seçilmiş Başkan Donald Trump Jr. ve aktör Kevin Sorbo gibi önemli destekçiler de onaylarını dile getirdi.
38 bin kişi ankete katıldı
Anket 38.000'den fazla oy aldı ve katılımcıların %81 gibi çarpıcı bir oranı saat değişikliklerine son verilmesini destekledi. Musk daha sonra bu ivmeye dayanarak Cumhuriyetçi Senatör Mike Lee'ye yasama faaliyetlerinde bulunması için çağrıda bulundu ve bunun DOGE için bir öncelik haline gelebileceğinin sinyalini verdi.
DOGE’nin mevzuat değişikliği yetkisi yok
Kamuoyundaki olumlu tepkilere rağmen, DOGE önemli engellerle karşı karşıya. Girişim, hükümet operasyonlarını düzene sokmak için Beyaz Saray Yönetim ve Bütçe Ofisi ile birlikte çalışmayı amaçlasa da, DOGE'nin mevzuat değişikliği konusunda doğrudan bir yetkisi yok. Mevzuat değişikliği sorumluluğu nihai olarak Kongre'ye düşüyor.
Kongre üyesi Marjorie Taylor Greene'in DOGE'nin hedefleri ile uyumlu olarak hükümet israfı üzerine kurduğu yeni Kongre alt komitesi bir miktar destek sunabilir. Ancak, yaz saati uygulamasında reform yapılmasına yönelik iki partili çabalar defalarca yetersiz kaldı. Yaz saati uygulamasının kalıcı hale getirilmesini öngören 2022 tarihli bir Senato tasarısı bugüne kadarki en başarılı tasarı oldu ancak Meclisten geçemedi.
Eyalet düzeyinde farklı etkiler bekleniyor
Geçtiğimiz on yıl içinde 30 eyalet yapılan saat değişikliklerini ortadan kaldırmak için yasa tasarısı sundu, ancak çok azı başarılı oldu. Arizona ve Hawaii, eyaletler arası seyahat ve iş operasyonları için tutarlılık konusundaki endişeleri gerekçe göstererek yıl boyunca standart saati gözlemleyen tek eyaletler olmaya devam ediyor.
Tartışma aynı zamanda hangi sistemin kalıcı olarak benimseneceği konusunda da düğümleniyor: yaz saati uygulaması mı yoksa standart saat uygulaması mı? Yaz saati uygulamasını savunanlar, açık hava etkinlikleri için daha uzun akşam gün ışığı saatleri sağlayarak hem çocuklara hem de yetişkinlere fayda sağladığını savunuyor. Ancak uygulamayı eleştirenler, özellikle kış güneşinin sabah 9'a kadar doğabileceği ve okul çocuklarının karanlıkta otobüs beklemek zorunda kalabileceği orta eyaletler için potansiyel dezavantajlarının altını çiziyor.
Sağlık ve güvenlik endişeleri
Yaz saati uygulamasına karşı çıkanlar, artan kalp krizleri ve kronik uyku yoksunluğu da dahil olmak üzere “döngüsel yanlış hizalanma” ile ilişkili sağlık risklerine işaret ediyor. Kalıcı yaz saati uygulamasına yönelik tarihsel girişimlerin de sorunlu olduğu kanıtlandı. 1974 yılında, bir enerji krizi sırasında, ABD yıl boyunca yaz saati uygulamasına geçti. Karanlık kış sabahlarıyla ilgili yaygın şikayetler ve okul çocuklarının karıştığı kazaların arttığına dair raporların ardından bu denemeden hızla vazgeçildi. O dönemde The New York Times bu dönemi “İkinci Karanlık Çağ” olarak adlandırmıştı.
Kalıcı bir reform kolay değil
Yaz saati uygulaması ilk kez 1918 yılında enerji tasarrufu sağlamak amacıyla savaş zamanında alınan bir önlem olarak uygulamaya konuldu. Modern zamanlarda önemi azalmış olsa da, milyonlarca insanın yılda iki kez programlarını ayarlamak zorunda kalmasıyla mirası devam ediyor. Musk ve Ramaswamy'nin önerisi, bu kesintiler nedeniyle yaşanan yaygın hayal kırıklığından yararlanıyor, ancak tarih, kalıcı bir reform elde etmenin kolay olmayacağını gösteriyor. DOGE'nin bu girişiminin başarılı olup olmayacağı, siyasi ve lojistik zorlukların üstesinden gelme becerilerinin yanı sıra böyle bir değişikliğin daha geniş kapsamlı sonuçlarını değerlendirme konusunda ne kadar istekli olacaklarına da bağlı.